Wazektomia to zabieg chirurgiczny, który polega na przecięciu i podwiązaniu nasieniowodów, czyli kanałów, które transportują nasienie z jąder do cewki moczowej. Zabieg ten ma na celu trwałe unieruchomienie plemników, co powoduje, że mężczyzna staje się niepłodny, ale nie wpływa na produkcję hormonów płciowych ani na zdolność do odczuwania przyjemności seksualnej.

Procedura przed zabiegiem

1. Konsultacja lekarska:
   Przed przystąpieniem do zabiegu, pacjent powinien odbyć konsultację z lekarzem. Lekarz przeprowadzi wywiad medyczny, omówi historię zdrowotną pacjenta, ewentualne przeciwwskazania do zabiegu, a także wyjaśni, czym jest wazektomia oraz jakie mogą być jej konsekwencje. Lekarz zwróci uwagę na:
   • Ogólny stan zdrowia pacjenta,

   • Ewentualne choroby przewlekłe (np. cukrzyca, choroby serca),

   • Aktualne leki przyjmowane przez pacjenta,

   • Zdolność pacjenta do podejmowania świadomych decyzji dotyczących nieodwracalnej sterylizacji.

2. Testy laboratoryjne:
   W niektórych przypadkach lekarz może zalecić wykonanie podstawowych badań laboratoryjnych, takich jak morfologia krwi czy badania koagulologiczne, aby upewnić się, że pacjent jest w dobrym stanie zdrowia i gotowy na zabieg.

3. Przygotowanie fizyczne:
   Przed zabiegiem pacjent powinien:
   • Zgolić owłosienie w okolicy krocza (zwykle robi to lekarz lub pielęgniarka przed zabiegiem),

   • Unikać picia alkoholu oraz przyjmowania leków, które mogą zwiększać ryzyko krwawienia (np. aspiryna), na kilka dni przed zabiegiem (według zaleceń lekarza),

   • Przed zabiegiem pacjentowi mogą być zalecane również inne środki ostrożności, takie jak stosowanie środków przeciwbólowych.

4. Przygotowanie emocjonalne:
   Zabieg jest nieodwracalny, więc przed podjęciem decyzji mężczyzna powinien być w pełni świadomy konsekwencji. Lekarz może zaproponować rozmowę psychologiczną, jeśli pacjent ma jakiekolwiek wątpliwości. Często zabieg jest wykonywany u osób, które są pewne swojej decyzji o braku chęci posiadania dzieci w przyszłości.

Przebieg zabiegu

Zabieg wazektomii jest zwykle przeprowadzany w znieczuleniu miejscowym. Procedura może być wykonana na dwa sposoby:

1. Metoda klasyczna (skalpel): Lekarz wykonuje małe cięcie w skórze moszny, przez które odsłania nasieniowód, następnie go przecina, podwiązuje lub zamraża.

2. Metoda bezskalpowa: Zamiast cięcia, lekarz wprowadza specjalne narzędzie przez mały otwór w skórze moszny, co zmniejsza ryzyko infekcji i skraca czas rekonwalescencji.

Cały zabieg trwa zazwyczaj 15-30 minut. Jest to procedura ambulatoryjna, co oznacza, że pacjent może wrócić do domu tego samego dnia.

Po zabiegu

Po zabiegu wazektomii pacjent może odczuwać lekkie bóle lub obrzęk w okolicy moszny, które zwykle ustępują po kilku dniach. Ważne jest, aby:

• Unikać intensywnego wysiłku fizycznego przez kilka dni,

• Stosować zimne okłady na miejsce zabiegu,

• Regularnie przyjmować leki przeciwbólowe, jeśli lekarz je zaleci.

Zaleca się również unikanie stosunków płciowych przez kilka tygodni po zabiegu, aż do potwierdzenia, że nasienie nie zawiera plemników. Z tego powodu pacjentowi zwykle zaleca się wykonanie kilku prób nasienia (zwykle po 12 tygodniach i 20 ejakulacjach) w celu potwierdzenia, że zabieg był skuteczny.

Zapewniamy kompleksowe wsparcie – od doradztwa zawodowego i pomocy w przygotowaniu dokumentów aplikacyjnych, po wskazówki dotyczące legalnego zatrudnienia i adaptacji w nowym kraju. Pomagamy również w uzyskaniu informacji o świadczeniach społecznych oraz możliwościach łączenia pracy z opieką nad dzieckiem.

Fundacja Alimentarz to miejsce, w którym każdy ojciec może liczyć na zrozumienie, profesjonalne doradztwo i realną pomoc w budowaniu lepszej przyszłości.

W Fundacji Alimentarz wierzymy, że prawdziwa równość zaczyna się od dialogu i wzajemnego zrozumienia. Dlatego razem — kobiety i mężczyźni, rodzice, prawnicy, eksperci i obywatele — tworzymy przestrzeń współpracy, w której powstają projekty ustaw oparte na wyważonych zasadach równości wobec prawa.

Naszym celem jest budowanie systemu, w którym prawo rodzinne, alimentacyjne i opiekuńcze traktuje wszystkich z równym szacunkiem i odpowiedzialnością. Chcemy, aby każde dziecko miało zapewnione wsparcie, a każdy rodzic — równe prawa i obowiązki wobec swoich bliskich.

Wierzymy, że tylko wspólnie możemy tworzyć rozwiązania, które będą sprawiedliwe, zrównoważone i trwałe.
Zapraszamy do współpracy wszystkich, którzy chcą realnej zmiany – opartej na empatii, wiedzy i dialogu.

Zależy nam, aby nikt nie pozostał bez pomocy – dlatego oferujemy zarówno konsultacje stacjonarne, jak i porady online. Każda osoba, która potrzebuje wsparcia prawnego, może się do nas zgłosić i otrzymać rzetelną, profesjonalną informację o swoich prawach i możliwościach działania.

Fundacja Alimentarz działa po to, by wspierać, edukować i pomagać skutecznie dochodzić należnych świadczeń.

Ważnym aspektem edukacji jest również propagowanie idei równości wobec prawa. Poprzez edukację społeczeństwo może zrozumieć, że wszyscy – zarówno kobiety, jak i mężczyźni – mają równe prawa i obowiązki. W ten sposób edukacja staje się narzędziem walki z dyskryminacją i niesprawiedliwością.

Edukacja powinna też wspierać rodziny w trudnych sytuacjach życiowych, w tym samotnych ojców wychowujących dzieci. Wiedza i świadomość społeczna pomagają im w pełni korzystać z przysługujących praw oraz w lepszym rozumieniu mechanizmów pomocy prawnej i społecznej.

Ostatecznie celem edukacji jest wychowanie człowieka odpowiedzialnego, świadomego swoich praw i obowiązków, który potrafi działać w duchu solidarności, równości i poszanowania innych. Tylko taka edukacja buduje fundamenty sprawiedliwego i empatycznego społeczeństwa.

Liczba rozwodów cywilnych stale rośnie co wywołuje dyskusje na temat kondycji współczesnych relacji międzyludzkich.

Mimo spadku liczby niepłacących ojców o ponad 24 tys. w ciągu ostatnich pięciu lat, zjawisko to pozostaje powszechne i społecznie naganne.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Pani Profesor, czy po ostatnich podawanych danych możemy stwierdzić, że w Polsce skończyło się bezrobocie?

Prof. Joanna Tyrowicz, Uniwersytet Warszawski, członkini Rady Polityki Pieniężnej, ekonomistka rynku pracy: Bezrobocie to bardzo specyficzna koncepcja: trzeba być nie za młodym, nie za starym, do tego gotowym podjąć pracę w ciągu dwóch tygodni i aktywnie jej poszukiwać. Takie ujęcie oznacza, że zawsze ktoś nam z radaru spadnie. Na przykład kryterium dwóch tygodni jest nie do spełnienia, jeśli ktoś planuje w najbliższym czasie wyjazd. Kryterium aktywnego poszukiwania pracy wyklucza tych wszystkich, którzy nawet tylko przejściowo się podłamali i stracili nadzieję na znalezienie pracy. Jeśli porzucimy te wąskie kryteria, czyli popatrzymy na te osoby, które nie pracują, a bardzo by chciały, to taka nie-robota w Polsce się nie skończyła i wciąż jest to grupa 4 milionów Polaków.

Karolina Hytrek-Prosiecka: To skoro jest tak źle, to czemu jest tak dobrze i bezrobocie rejestrowane to 5 proc., a według definicji BAEL – czyli mierzone wedle aktywności ekonomicznej ludności – to 2,7 proc.? Wygląda jednak na to, że rynek mamy mocno nasycony i w zasadzie tylko Czesi przez chwilę mogli pochwalić się lepszymi danymi. Mamy najniższe bezrobocie w UE.

Prof. Joanna Tyrowicz: Raz na 30 lat można być na szczycie rankingu, Czesi są w top 5 permanentnie. Ta bardzo piękna statystyka – i cieszmy się nią – niekoniecznie odzwierciedla jednak sytuację osób, które nie mają pracy. Bo żeby powiedzieć, że skończyło się bezrobocie, to musielibyśmy powiedzieć, że każdy, kto w danym momencie chce pracować, jest w stanie szybko się na polskim rynku pracy odnaleźć. Tymczasem dzisiaj ludzie średnio szukają pracy 8-9 miesięcy. Przypomnę, że w okresie najwyższego bezrobocia w Polsce ta statystyka wynosiła 14 miesięcy. Wtedy stopa bezrobocia była bliska 20 proc., dziś zeszliśmy radykalnie do 3 proc., a jednocześnie poszukiwanie pracy pozostaje traumatycznym i nadal długim doświadczeniem. Skoro średnia to 8-9 miesięcy, to są w Polsce osoby, które nie znajdą pracy ani w 12, ani w 14 miesięcy.

Karolina Hytrek-Prosiecka: A z czego to wynika?

Prof. Joanna Tyrowicz: W Polsce żyjemy z obsesją stopy bezrobocia: co miesiąc od 30 lat patrzymy, czy ona rośnie, czy spada. Wspomniani Czesi, od początku transformacji, choć oczywiście też mierzą poziom bezrobocia, co miesiąc patrzą na zatrudnienie i to tę statystykę ogłaszają minister pracy oraz urząd statystyczny w komunikacie. Niby różnica niewielka, ale jest emanacją fundamentalnej różnicy w mentalności. W Polsce nie mamy nawet co miesiąc danych o zatrudnieniu z całej gospodarki, mamy tylko dla sektora przedsiębiorstw, firm zatrudniających powyżej dziewięciu osób, czyli zaledwie wycinka rynku pracy.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Ale zatrudnienie w Polsce też jest wysokie, pracuje 16 mln Polaków.

Prof. Joanna Tyrowicz: Sytuacja na rynku pracy jest statystycznie dobra, ale dla wielu osób nie jest odczuwalnie dobra, bo wciąż nadal około 4 mln osób pozostaje poza rynkiem pracy. To ci wszyscy, którzy pełnią funkcje opiekuńcze i nie mogą znaleźć pracy pozwalającej na łączenie jej z opieką lub sfinansowanie opieki. To także ta grupa osób, która ma jakąś formę niepełnosprawności i dla których rynek pracy nie jest włączający. Dla przykładu, nasze służby zatrudnienia przyjmą do rejestru ofertę pracy tylko, jeśli jest na pełny etat i na umowę o pracę, co dla wielu osób jest opcją niewykonalną. Kolejną grupą są osoby zatrudnione sezonowo, bo w Polsce zatrudnienie sezonowe koncentruje się niemal dla wszystkich w tych samych miesiącach, a w pozostałych jest posucha. Łącznie mowa o gigantycznej grupie osób zupełnie niezaopiekowanych przez rynek pracy. W innych krajach patrzy się nie tylko na wskaźnik bezrobocia, ale także właśnie na tę strukturę.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Ale czy to oznacza, że bezrobocie w Polsce jest naturalnie, nazwijmy to, niskie? Wielu polityków przypisuje sobie zasługi w tym obszarze, a jest to mocno widoczny trend już od ponad dekady, że ono spada.

Prof. Joanna Tyrowicz: Bezrobocie w Polsce już nigdy nie będzie wysokie, co w największym stopniu wynika z demografii, ale nie tylko. Odchodzą z rynku pracy starsze, liczniejsze roczniki, a coraz mniej młodych osób wchodzi na rynek pracy. Przy chwaleniu się bezrobociem na poziomie 3 proc. nie wolno zapominać, że w Polsce wśród młodych wynosi ono 10-12 proc. A ta statystyka nie uwzględnia osób tzw. NEET, czyli tych, które ukończyły edukację formalną, ale nie mają pracy i nie są w żadnym programie aktywizacji zawodowej, czyli nie-robota efektywnie jest jeszcze wyższa.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Jak bardzo zatem bezrobocie, które widzimy w Polsce, odzwierciedla realną sytuację na rynku pracy, a na ile jest polityką?

Prof. Joanna Tyrowicz: Ci politycy, którzy chwalą się obniżeniem bezrobocia, często robili to w sposób nieludzki. Powiatom pozostawia się uznaniowość, co oznacza konkretnie „potwierdzenie gotowości do podjęcia zatrudnienia”, a za brak tegoż usuwa się z rejestrów. Kiedyś na 90 dni, potem na 180 dni, aż wreszcie na 270 dni. Kto po tak długim czasie wróci się zarejestrować jako bezrobotny? I po co? Wiele osób błędnie myśli, że ludzie rejestrują się w pośredniaku dla zasiłku, tymczasem średnio w ciągu ostatnich 20 lat prawo do zasiłku miało 10-12 proc. Do rejestrów po dziewięciu miesiącach karnego skreślenia wrócą tylko ci, którzy muszą. Kto musi? W Polsce system rejestracji osób bezrobotnych opiera się na rozliczeniu między gminą, powiatem i budżetem państwa. Jeśli nie jestem gotowa podjąć pracy tak naprawdę, to ostatecznie gmina ma obowiązek mnie zarejestrować w NFZ i zapłacić składkę zdrowotną. Ale jeśli zgłoszę się do urzędu pracy, to wówczas składkę płaci nie gmina, a Fundusz Pracy. W tym przerzucaniu kosztów między budżetami giną ludzie i ich aspiracje. Mnóstwo ludzi się nie rejestruje, niektórzy zarejestrowani są tak naprawdę nieaktywni, zmiany w stopie bezrobocia rejestrowanego odzwierciedlają dziś w większym stopniu sytuację budżetową gmin niż sytuację na rynku pracy.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Byłam przekonana, że nasza rozmowa będzie opierać się na liczbowej i strukturalnej analizie rynku pracy, a tymczasem główny wniosek jest taki, że państwo w zasadzie nie ma wizji kreowania rynku pracy.

Prof. Joanna Tyrowicz: Niestety, taki sam wniosek miałybyśmy i dekadę temu, i dwie dekady temu. Gonitwa rozwiązań punktowych, ciągła rozbieżność pomiędzy potrzebami rynków pracy w dużych miastach i w miastach, które mają 50-100 tys. mieszkańców i na ich obrzeżach. Systemowo brak pośrednictwa pracy, doradztwa zawodowego w szkołach, komunikacja pomiędzy potencjalnymi pracownikami i podmiotami oferującymi pracę bliska zeru. Dziś tego już nie zobaczymy, bo zmienił się sposób zadawania pytania o sposoby poszukiwania pracy, ale w starszych wersjach kwestionariusza BAEL można było sprawdzić, ile osób poszukujących pracy faktycznie dostrzega pomoc ze strony powiatowych urzędów pracy. One prawie nigdy nie łapały się na pierwszą trójkę wskazań. Inna sprawa, że trudno się PUP-om dziwić: jeśli nie wypełnią tabelek, to dostaną po uszach od Ministra Finansów czy urzędu wojewódzkiego, ale jeśli nikogo nie zatrudnią, to nic wielkiego się nie stanie.

Imigracja a automatyzacja – szanse i wyzwania

Karolina Hytrek-Prosiecka: No dobrze, to skoro mówimy o tym, że spadek bezrobocia jest procesem nieodwracalnym, to czy w kontekście tych milionów osób niezagospodarowanych zawodowo, o których Pani wspomniała, rzeczywiście potrzebujemy w Polsce „imigracji rąk do pracy”, tak jak to przeprowadzono w krajach „starej” Europy?

Prof. Joanna Tyrowicz: Nie lubię mówić o ludziach „ręce do pracy”, ale przy niewykorzystanym zasobie 4 mln osób imigracja przyniesie nam korzyści związane z różnorodnością i otwartością. Nie myślę o imigracji jako o jedynym sposobie znalezienia „rąk do pracy”. W debacie pada liczba 300 tys. osób deficytu na rynku pracy, ale to nie miara popytu pracodawców, a jedynie wskaźnik, który mówi o tym, ile dorosłych osób zapewni niezmieniony wskaźnik zależności demograficznej ZUS. Dlaczego łatwiej nam importować pracę? Na to jest bardzo prosta odpowiedź. Pośrednik zapewnia siłę roboczą w hurcie, 1000-1500 osób. Ponieważ nie ma w Polsce pośrednictwa – ani publicznego, ani prywatnego – więc nie ma kto zorganizować takiej samej grupy osób z okolic, choć one tam są. Mamy albo wyspecjalizowany rynek niszowy, jak headhunterzy i portale, albo hurtowy. Nasz rynek pracy będzie tak samo dysfunkcjonalny jak dla nas, dla tych osób, które do Polski przyjadą i nie wyjadą. Bo nie ma czegoś takiego jak „gastarbeiterstwo”, przyjeżdżający integrują się, zapuszczają korzenie i nawet jeśli różne środowiska narzekają, stają się na stałe częścią społeczeństw. Imigracja to nie tabletka na ból głowy, docelowy środek zaradczy. Jest wielką szansą i dla nas, i dla naszych gości, ale nie wykorzystamy jej, jeśli sprymitywizujemy myślenie o niej do „rąk do pracy”.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Czy zatem w Pani odczuciu automatyzacja miejsc pracy byłaby rozwiązaniem dla potrzeb polskiego rynku pracy czy raczej potężnym ryzykiem? Bo ona w zasadzie ma dwa oblicza. Dobre, bo buduje efektywność i to gorsze, bo może wypierać ludzi z rynku pracy, czyli powiększać jeszcze tę pulę 4 mln bezrobotnych.

Prof. Joanna Tyrowicz: To zostało już zbadane w krajach, które przeszły etap automatyzacji czy robotyzacji. Żeby zrozumieć wpływ automatyzacji, trzeba w głowie zamiast o zawodach zacząć myśleć przez pryzmat wiązki czynności wykonywanych w danej pracy. Jeśli czynności da się skodyfikować, czyli zapisać je tak algorytmicznie, żeby nie musiał ich wykonywać człowiek, to takie czynności zastąpić może maszyna. Przykładem jest wczytywanie faktur do systemu. Jest ogrom takich zadań, gdzie maszyny mogą co najwyżej pomóc naszej wydajności, ale pozostajemy niezbędni, bo kodyfikacja na dziś się nie wydarzy. Tak się składa, że w największym stopniu zastępowalne są stanowiska w środku rozkładu wynagrodzeń, a najniżej i najwyżej wynagradzane są z maszynami komplementarne. Na razie wpływ automatyzacji na rynek pracy w Polsce pozostaje niewielki z tego prostego powodu, że mamy wciąż relatywnie niskie koszty pracy. Do tej pory korzystaliśmy jako gospodarka na napływie miejsc pracy, które nie podlegają tej łatwej kodyfikacji, czyli mówiąc w uproszczeniu, nasza praca jest nadal tańsza niż pozwalał stan komputerów. Tyle że nasza praca drożeje, a możliwości obliczeniowe komputerów tanieją, więc to się stopniowo będzie zmieniało.

Długofalowe perspektywy i inflacja

Karolina Hytrek-Prosiecka: Jaki będzie więc efekt, długofalowo patrząc na rynek pracy w Polsce i chociażby ostatnie podwyżki płacy minimalnej?

Prof. Joanna Tyrowicz: To już się wydarzyło w USA, Wielkiej Brytanii czy w Niemczech. Mamy bardzo dużo lekcji do odrobienia, bo ten proces nie przebiegał tak samo w poszczególnych krajach, nic nie jest zdeterminowane. W Niemczech decyzja o tym, czy zautomatyzować jakieś procesy, była skoordynowana z tym, jak na rynek pracy wchodziły mniej liczne roczniki, czyli nie miała charakteru destrukcyjnego dla miejsc pracy. W USA i Wielkiej Brytanii zaszła bardziej brutalnie. Na dziś trzeba uczciwie powiedzieć, że nasz rynek jest dużo bardziej podobny do brytyjskiego czy amerykańskiego, niż niemieckiego. Nie musi tak być w przyszłości oczywiście.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Ale to znowu wymaga strategicznego myślenia na poziomie państwa i podmiotów prywatnych.

Prof. Joanna Tyrowicz: Spójrzmy chociażby na wprowadzony zakaz handlu w niedzielę. Część sklepów wpadła na genialną myśl, że skoro nie może mieć sprzedawców w sklepie, to wprowadzi tzw. doradców handlowych, a ludzie sami się obsłużą przy kasach samoobsługowych. Przepracowano technologię i zautomatyzowano naliczanie opłat i samo płacenie. Jak już nauczy się klienta takich zachowań, to oni to robią pozostałe sześć dni w tygodniu. Normy i zwyczaje przesuwają się od pracowników przy kasie do kas samoobsługowych. To nie jest ewenement, są badania z USA, które pokazują, że im bardziej branża uzależniona jest od płacy minimalnej, czyli decyzji administracyjnej i nieprzewidywalności kosztów pracy, w tym większym stopniu firmy inwestują w automatyzację.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Kończąc naszą rozmowę. Pani Profesor, czy jest coś takiego w Polsce jak zdrowy poziom bezrobocia w gospodarce?

Prof. Joanna Tyrowicz: Z punktu widzenia Rady Polityki Pieniężnej, jest to stopa bezrobocia, która nie przyspiesza inflacji. Nie oceniam, czy jest zdrowa, mówię tylko, że jest stopa bezrobocia neutralna z punktu widzenia polityki pieniężnej. Jej szacunki na dziś są znacznie wyższe niż notowane poziomy bezrobocia. Tyle że stopa neutralna jest tylko teoretyczna, podnoszenie stóp procentowych nie podniosło w Polsce stóp bezrobocia w ostatnich kwartałach i ewentualne dalsze podwyżki też nie miałyby tego efektu.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Nawiązując zatem do ostatniego pytania. Najnowsza Projekcja Inflacji NBP pokazuje, że inflacja będzie spadać, utrzymując jednocześnie poziom bezrobocia powyżej dzisiejszych odczytów. Pani pracowała także jako analityk NBP. Czy to zatem oznacza, że bezrobocie w najbliższym czasie wzrośnie jako efekt uboczny walki z inflacją?

Prof. Joanna Tyrowicz: Popatrzmy na te projekcje długofalowo. Przez ostatnie pięć projekcji widać wyraźnie dwa trendy. Po pierwsze, stopa bezrobocia faktyczna jest niższa niż ta, która wynikała z projekcji i to pomimo podwyżek stóp procentowych do września 2022 roku. Po drugie, w kolejnych pięciu projekcjach przyszła stopa bezrobocia prognozowana jest coraz niżej. Podobnie jest z dynamiką płac: rosły szybciej niż zakładały projekcje dla już zamkniętych okresów, a jednocześnie na przyszłość model sugeruje coraz wyższe wzrosty wynagrodzeń. Z drugiej strony, kolejne estymacje modelu NBP pokazują, że inflacja coraz bardziej nie wraca do celu. Więc tak, model NBP sugeruje wzrost bezrobocia, ale dotąd niczego takiego nie widzieliśmy, a też i wzrost bezrobocia jest coraz mniejszy. Za to inflacja coraz tylko dalej od celu w średnim okresie.

Jest też inna perspektywa i tu nasza rozmowa zatacza koło do Pani pierwszych pytań. W Polsce pracuje 16 mln osób, mogłoby 4 mln więcej. Tymczasem liczba osób, o które zmieniłoby się bezrobocie według projekcji, to gdzieś między 60 a 90 tys. osób. Nikt mnie nie przekona, że taka zmiana byłaby odczuwalna. Realnie odczuwalne dla ludzi jest to, jak długo pracy się szuka i czy da się w ogóle znaleźć pracę zgodną ich sytuacją osobistą. To właśnie definiuje dojrzały rynek pracy.

Karolina Hytrek-Prosiecka: Dziękuję bardzo za rozmowę.